Пейч
| Город з правами жупы
Пейч
Pécs мад.
|
Пейч, мад. Pécs, нѣм. Fünfkirchen — город з правами жупы на югозападѣ Мадярщины, административный центер жупы Бараня, з обывательстом над 140 тысяч особ, пятый найвекшый мадярскый город по Будапештѣ, Дебреценѣ, Сегедѣ и Мишколцу.[1][2]
Полога
[едітовати | едітовати жрідло]Лежить в южной подошвѣ лѣсистых гор Мечек, в оддалѣню около 200 км на юг од Будапешта, около 50 км на запад од Дуная и около 60 км на запад од троймеджа Мадярщина–Сербия–Хорватия.
История
[едітовати | едітовати жрідло]На том мѣстѣ быв римскый город Сопиане, лат. Sopianae, центер провинции Южна Паннония.[1]
Перва исторична упоминка з року 871 именуе осаду лат. Quinque Ecclesiae 'пять церков'. Од зачатку XI. стороча входить до Мадярского кральовства. В року 1009 краль Штефан I. (1000–1038) заложив ту римокатолицке бискупство. Под днешньов назвов споминать ся од року 1235.[2] Тота назва мать славянску етимологию од числа 5, в языку войводинскых Русинох: пейц.
В року 1367 краль Лайош І. Великый основав найстаршу Пейчску универзиту. В роках 1543–1686 Пейч быв под османсков окупациев. В року 1780 достав статус вольного кральовского города. Зачало ся копаня угля отвореным способом в горах Мечек (котре ся продовжовало до вычерпаня в зачатку XXI. стороча) и промысловый розвой.[1] Од того часу доднесь ся захранили пивоварѣня (Pécsi Sörfőzde, 1848), виноробство (фабрика игристых вин Littke, 1859), керамична фабрика Zsolnay, 1853.[2]
Обывательство
[едітовати | едітовати жрідло]| Народностне зложѣня | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| В року | Мадяре | Нѣмцѣ | Ромы | Хорваты | Сербы | Румыны | Иншы/Не повѣли | Довъедна | |||||||
| 2001[3] | 92,57% | 3,11% | 1,15% | 1,05% | 0,18% | 0,08% | 1,86% | 100% | |||||||
| 2011[4] | 84,03% | 4,21% | 2,02% | 1,23% | 0,20% | 0,17% | 8,14% | 100% | |||||||
| Зложѣня подля вѣры | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Року | Римокатолици | Реформаты | Евангелици | Грекокатолици | Иншой вѣры | Атеисты | Не повѣли | Довъедна | |||||||
| 2011[5] | 39,7% | 5,2% | 1,3% | 0,3% | 2,5% | 21,2% | 29,8% | 100% | |||||||
Жерела и одказы
[едітовати | едітовати жрідло]- "Pécs". Encyclopedia Britannica. 10 Jun. 2019. https://www.britannica.com/place/Pecs. [перевірено 2021-07-30].англ.
- Лобанов М. М. ПЕЧ //Большая российская энциклопедия. Том 26. Москва, 2014, стр. 142 Вебова верзия (2016); одчитана: 30.07.2021[2]русс.
- Официалный сайт. http://www.pecs.hu. [перевірено 2021-07-30].мад.англ.
Референции
[едітовати | едітовати жрідло]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Encyclopedia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Лобанов М. М.
- ↑ 2001-es népszámlálás nemzetiségi adatsora. nepszamalas.hu. 2001-01-10. http://www.nepszamlalas2001.hu. [перевірено 2021-07-31].мад.
- ↑ 4.1.6.1 A népesség nemzetiség szerint, 2011. KSH. http://www.ksh.hu/nepszamlalas/tablak_teruleti_13. [перевірено 2021-07-31].мад.
- ↑ A népesség vallás, felekezet és fontosabb demográfiai ismérvek szerint, 2011. KSH. http://www.ksh.hu/nepszamlalas/docs/tablak/teruleti/02/02_3_1_7_1.xls. [перевірено 2021-07-31].мад.