Перейти до вмісту

Дізайн

Матеріал з Вікіпедія
Ташкы (Тайван)
Карл-Арне Бреґер: канвіця на заливаня
Крістіан Золмер Ведел: многофункчный дїтьскый бутор

Дізайн (з анґл. design) значіть предложіня, проєкт, план, рисунок, і може означовати як обсяг роботы дізайнера,[1] так і выслїдный продукт ёго актівіты.

Даколи дізайн розуміють лем в узком вызнамі як єдну з ёго сфер — проєктованя естетічных властностей предметного світа. Але в шырокім вызнамі дізайн не лем обсягує умелецке конштруованя, но і мусить вирішовати вецеро шырокых соціално-технічных проблемох функціонованя выробы, спожываня, єствованя людей в предметном окружіню через раціоналну комбінацію естетічных і функчных властивостей.[2]

Теоретічнов основов дізайну є технічна естетіка.

Термін «промысловый дізайн» быв затвердженый рішінём першой Ґенералной Асамблеї ICSID (International Council of Societies of Industrial Design), Меджінародной рады орґанізацій промыслового дізайну в року 1959; термін «дізайн» є професійным покуртанём терміну «промысловый дізайн».[2]

Слово design зостало позычене до русиньского дірект з анґлічтіны вєдно з потоком модерных заграничных промысловых продуктох, а ку тому приспіла ай популарность анґлічтіны, найме серед молодежы. Слово походить од лат. designare ‘вызначати’, ‘йменовати’; як тіж ит. disegno ‘рисунок’, ‘взор’; фр. désigner ‘указовати’, ‘вызначати’. В позднїйшом часї термін зостав перебраный до иншіх сучасных языкох и росшырив ся в хоснованю подля анґліцкой верзії як design.[3]

Дізайн є родом творчой чинности и подлїгать правной охранї на основі норм авторского права. Конкретнї, дізайнерскы рішіня доставають кумулатівну правну охрану як:

  • обєкты авторского права,
  • промысловы взоркы,
  • торговы значкы,

а тіж як обєкты правной охраны в конкурентном праві.[4].

  • Kazimierz Kumaniecki. Słownik łacińsko-polski. Warszawa: Państwowe wydawnictwo naukowe, 1984. str. 155. ISBN 83-01-03531-5. пол.
  • Федоров А. А.. Правова охорона дизайнерських рішень в Україні: монографія —. Одеса: Бахва, 2015. pp. 172 с.. ISBN 978-966-8783-60-9. укр.
  1. Дізайнер — вытварник, конштруктер,особа, што ся занимать умелецко-технічнов чинностьов в розличных сферах, в тому числї архітектор, проектант, вытварник плаґатовой тай іншой рекламной ґрафікы, вебовой продукции (веб-дізайнер).
  2. 2,0 2,1 Определение "дізайн" в Большой Советской Энциклопедии. http://bse.sci-lib.com/article027578.html. [перевірено 2022-06-27]. русс.
  3. Kazimierz Kumaniecki
  4. Федоров А. А.