Луксембурчане

Матеріал з Вікіпедія
Луксембурчане
лукс. Lëtzebuerger
Габриел ЛиппманнПол ЛотербурЖул Гоффманн
Роберт ШуманЖан-Клод ЮнкерАнди Шлек
Популация
По цѣлом свѣтѣ 470 200[1]
Регионы зо значнов популациов
Луксембург 382 000 [1]
Франция 45 000 [1]
США 40 658 [2][3]
Белгия 30 000 [1]
Аргентина 25 000 – 80 000 [4]
Германия 15 596 [5]
Канада 3 790 [6]
Языкы

луксембургскый, французскый, нѣмецкый

Религия

Христианство (переважно римокатоликы)

Близкы етничны групы

Нѣмцѣ, Французы, Белгичане

Луксембурчане, лукс. Lëtzebuerger, суть германска етнична група, обываюча Велике герцогство Луксембург, меншы групы Луксембурчанох жиють во Франции, Белгии[7] и ФРГ,[8] а тыж в розсѣяню по свѣтѣ.

История[едітовати | едітовати жрідло]

Луксембурчане в минулости были поважованы за нѣмецкый субетникум, а луксембургскый язык — за диалект нѣмецкого языка. Их територия, положена в самой серединѣ западной Европы, была предметом интереса силнѣйшых сосѣдох, в резултатѣ войн велику часть зоз своей територии утратили. Але на позосталой територии в року 1876 была выголошена «вѣчна независимость и невтралный статус» Луксембурга.

В самом зачатку Другой свѣтовой войны Луксембург потвердив свою невтралность и выдав о том официалне выголошѣня 6. септембра 1939.[9] Наперек тому 10. мая 1940 Гитлер послав три панцеровы дивизионы и окуповав Луксембург. Луксембурчане были выголошены за Нѣмцьох, мобилизованы до войска, французскый язык быв заказаный. Луксембурчане одповѣли пасивным одпором и навернѣньом ку свому мѣстному диалекту. На мобилизацию до нѣмецкого войска одповѣли генералным штрайком. Понад пять тысяч Луксембурчан упали жертвами нѣмецкых репресий. Тоты подѣи змоцнили самосвѣдомость народа, згорнуту в народне мотто Mir wëlle bleiwe wat mir sinn (Хочеме зостати тыми, кыми есьме).

Днешность[едітовати | едітовати жрідло]

Од року 1984 луксембургскый язык достав статус самостатного языка и урядного языка Луксембурга. Луксембурчане бесѣдують на луксембургском языцѣ, другыма урядныма языками суть французскый и нѣмецкый языкы. Вѣрникы — переважно католикы, невелика часть — протестанты. Подля походжѣня Луксембурчане суть близкы ку Нѣмцям, але исторично ся одокремили од них. Материална, а во великой мѣрѣ и духовна култура Луксембурчан мало чим одличуе ся от културы обывательох сосѣдных регионох Франции и Белгии.[7]

Жерела и одказы[едітовати | едітовати жрідло]

Референции[едітовати | едітовати жрідло]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Luxembourgish
  2. Total US population by ancestry. United States Census Bureau. 2000. Archived from the original on 5 August 2009. https://web.archive.org/web/20090805183103/http://factfinder.census.gov/servlet/QTTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-qr_name=DEC_2000_SF3_U_QTP13&-ds_name=DEC_2000_SF3_U. [перевірено 25 June 2007]. 
  3. Luxembourgers in America. United States Library of Congress. 12 January 2006. Archived from the original on 30 June 2007. https://web.archive.org/web/20070630051101/http://www.loc.gov/rr/european/imlu/luxem.html. [перевірено 25 June 2007]. 
  4. Wey, Claude (2002). L’émigration luxembourgeoise vers l’Argentine (по fr) (PDF). CDMH. Archived from the original on 22 July 2011. https://web.archive.org/web/20110722153526/http://www.cdmh.lu/resources/pdf/_base_documents/3108332430.pdf. [перевірено 25 June 2007]. 
  5. Anzahl der Ausländer in Deutschland nach Herkunftsland (по de). December 2014. Archived from the original on 2015-07-07. https://web.archive.org/web/20150707051100/http://de.statista.com/statistik/daten/studie/1221/umfrage/anzahl-der-auslaender-in-deutschland-nach-herkunftsland/. 
  6. 2011 National Household Survey: Data tables. Statistics Canada. Archived from the original on 22 February 2014. https://web.archive.org/web/20140222044510/http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?TABID=2&LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=1118296&GK=0&GRP=0&PID=105396&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF=&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0&D6=0. [перевірено 15 February 2014]. 
  7. 7,0 7,1 Большая Советская Энциклопедия.
  8. Украинский советский энциклопедический словарь
  9. Government of the Grand Duchy of Luxembourg, Luxembourg and the German Invasion: Before and After (London and New York, 1942) с. 32.

Тоты даны суть часточно або цалком основаны на перекладах статей Luxembourgers на анґліцькій Вікіпедії, History of Luxembourg на анґліцькій Вікіпедії a Lucemburčané на чеській Вікіпедії.