Овес
Ове́с (лат. Avéna) — род єднорочных травлянистых ростин фамілії Зернатї, авадь Мітлицёві (Poaceae), замыкаючый у собі знаємый вид — овес сїйный, обробляємый в промысловых россягах як стравова і кормова ростина[1].
Ботаничный опис
[едітовати | едітовати жрідло]
Дикі формы вівса, на роздїл від култівованых, мают попиля основы всьых зерен (А. fatua) авадь лем нижного зерна (A. ludoviciana) так звану підковку, учинену товщым концём нижної частины цвіткової лускы. У култівованых видів підковкы не є і основа зерновкы є на подобі рівної вадь злегка скосної площины. При дозріванї култівованый овес май стойкый проти обсыпаня.[2]
Історія
[едітовати | едітовати жрідло]
Пестованя вівса як зернової културы зачало ся дись 2500 років до нашої еры. Точноє місто окултуреня незнаємоє, айбо в основному археолоґы думают, що се удїялося у Выходній Европі. За часів бронзової добы, коли конї першый раз зачали хосновати ся ги тягло, овес зачав широко ся култивовати в Сїверній тай Западній Европі, айбо такой у тот час ёго сїяня были практично відсутнї у реґіоні Середоморя.[3] Як давно, так і типирь дись 95% вівса пестує ся для годованя скотины, і лем 5% для людського споживаня.[4]
Зерно вівса має дуже мало лїпковины, тому для выготовеня хлїба вно ниґда не хосновало ся.[5]
Виды
[едітовати | едітовати жрідло]Виды ростин, які култивуют ся:
- Avena sativa(овес сїйный)[6]
- Avena abyssinica (ефіопскый)
- Avena byzantina
- Avena nuda
- Avena strigosa [7]
Дикый овес
[едітовати | едітовати жрідло]- Avena barbata
- Avena brevis
- Avena maroccana
Аґротехника
[едітовати | едітовати жрідло]| Дисять майгрубых держав за пестованям вівса 2005 (млн т) | |
|---|---|
| Европська унія | 8.7* |
 Росія
|
5.1 |
 Канада
|
3.3 |
 США
|
1.7 |
 Польско
|
1.3 |
| Фіньско | 1.2 |
 Австралія
|
1.1 |
| Нїмещина | 1.0 |
 Білорусь
|
0.8 |
 Кітай
|
0.8 |
 Україна
|
0.8 |
| Світ | 24.6 |
| Дані Европської унії замыкают у собі Польско, Фіньско тай Німещину. | |
Овес — култура уміреного клімату, невыбаглива до тепла. Насїня зачинат проростати при температурі 2-3 °C. Оптімальнї для достаня всходів і процесу кущеня температуры — 15-18 °C. Всходы вытримуют приморозкы до мінус 4-5 °C. У фазі цвінутя і молочної вызрітости терпит від приморозків мінус 2 °C. Оптималнї температуры під час дозріваня — 20-25 °C.[8][9]
Овес є май влаголюбным межи хлїбных зернатыми. Під час проростаня насїня втїгат 60-65% воды від свої масы.[10]
Зазначкы
[едітовати | едітовати жрідло]- ↑ Avena L.. Plants of the World Online. Kew Science. Архівна копія з оріґінала зроблена 17 лютого 2020. https://web.archive.org/web/20200217005219/http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:17560-1. [перевірено 19.08.2021]. англ.
- ↑ Міністерство аграрної політики України(по укр.) стр.14
- ↑ National Library of Medicine (по анґл.)
- ↑ Mafg.net (по анґл.)
- ↑ Cambridge University Press (по анґл.)
- ↑ How Eating More Oats (Avena Sativa) Can Benefit Your Health (по анґл.)
- ↑ Архівована копія. Архівна копія з оріґінала зроблена 27 вересня 2011. https://web.archive.org/web/20110927213641/http://www.agronomy.uhi.ac.uk/html/blackoats_wheat.htm. [перевірено 20 жовтня 2011].
- ↑ Agrotimes.ua (по укр.)
- ↑ Libt.com.ua (по укр.)
- ↑ Агробізнес Сьогодні (по укр.)
Жерела
[едітовати | едітовати жрідло]- Архівовано 22. децембра 2017 у Wayback Machine. Avena на сайті «Germplasm Resources Information Network» (GRIN) Міністерства сільского ґаздїства США англ.